Domek Na Sboru

Niedaleko Žamberka, we wschodnim krańcu Gór Orlickich, na wysokości 445 m n.p.m., znajduje się mała miejscowość Kunvald. Mieszka tu nieco ponad 1000 osób. Jej założenie datuje się na drugą połowę XIII wieku, a pierwsza pisemna wzmianka pochodzi z roku 1363. Tędy prowadziła droga z Czech do Śląska i Kłodzka. Od roku 1389 Kunvald należał do majątku litickiego.

Kunvald ma dla ewangelików duże znaczenie historyczne. To tutaj, na majątku litickim należącym do Jerzego z Podiebradów, mogła się schronić grupa religijna, która oddzieliła się zarówno od Kościoła rzymskiego, jak i od Kościoła utrakwistycznego. Jej członkowie opierali się na naukach Piotra Chelčickiego i pragnęli żyć wyłącznie według Ewangelii. W Kunvaldzie w roku 1457 powstała Jednota Braterska, której niezaprzeczalne znaczenie historyczne trwa do dziś. Domek Na Sboru, w którym mieszkali członkowie Jednoty, został zakupiony w roku 1929 przez Ewangelicki Kościół Czeskobraterski. Znajduje się w nim pamiątka Jednoty Braterskiej oraz jej ostatniego biskupa – Jana Amosa Komenskiego. W pobliżu domku już w roku 1910 wzniesiono jego pomnik.

We wrześniu 2025 roku kierownictwo Kościoła Ewangelickiego zdecydowało o sprzedaży obiektu na rzecz Kraju Pardubickiego. W pomieszczeniach ma nadal funkcjonować ekspozycja poświęcona historii czeskiej reformacji, a dokładniej korzeniom Jednoty Braterskiej. W tym celu nieruchomość zostanie przekazana pod zarząd Muzeum Regionalnego w Vysokém Mýtě, a koordynatorem ekspozycji będzie Muzeum Miejskie w sąsiednim Žamberku.

W okolicy Domku Na Sboru znajduje się kilka miejsc przypominających historię Czeskich Braci, które można odwiedzić wraz ze zwiedzaniem ekspozycji.